Stop kauwgom afval voor
Een schoon Nederland

Ons doel

Ons doel is om de verkoop van Kauwgom te verplaatsen van de supermarkten naar de apotheker. Wij willen niet een verbod op het gebruiken van kauwgom, maar een exclusief recht van apothekers om kauwgkom te verkopen.

In Singapore gelden de volgende regels die uiterst effectief blijken:

• Verkoop van kauwgom is verboden sinds 1992, op straffe van hoge boetes.
• Bezit en het kauwen van kauwgom is nooit verboden geweest.
• Op het uitspugen van kauwgom op straat staat een boete van USD 500 ~ 1000.
• Sinds 2004 mag je medische kauwgom (suikervrij, nicotinekauwgom) op doktersrecept bij apotheken kopen.

Kansreik beleid

Uit onderzoek is gebleken dat gemeenten en de overheid al eerder maatregelen en methoden hebben gebruikt om vervuiling te verminderen. Dit beleid was gericht op de vervuiler en blijkt duur en niet effectief genoeg. Wel geeft dit aan dat kauwgomafval wordt gezien als een probleem en dat er draagvlak is om dit op te lossen.

Hieronder een stukje uit het onderzoeken van Schuttelaar & Partners.

Uit de ervaringen tot nu toe met maatregelen en methoden om kauwgomvervuiling aan te pakken, blijkt dat de elke beleidsmaatregel (uitgezonderd een verbod op de verkoop van kauwgom) op zichzelf niet voldoende effect heeft om kauwgomvervuiling blijvend te verminderen. Zelfs wanneer alle kauwgom biologisch afbreekbaar is, blijft verkeerd weggegooide kauwgom enige tijd op straat liggen met visuele vervuiling tot gevolg. Aanvullende maatregelen zijn dus belangrijk. En ook die moeten op elkaar worden afgestemd. Een gedragsveranderingscampagne heeft het meeste effect wanneer de omgeving zo ingericht is, dat het gewenste gedrag zo goed mogelijk gefaciliteerd wordt. En een streefdoel voor vermindering is geen directe maatregel, maar wel zeer waardevol als afspraak tussen verschillende partijen en als maatstaf waaraan de effectiviteit van andere maatregelen wordt afgelezen.

Kortom, een aanpak die zich zowel op het product, als op de inrichting van probleemlocaties en op het gedrag van gebruikers richt, lijkt de meeste kans van slagen te hebben. Ook uit de twee werksessies met gemeenten en met vertegenwoordigers van de kauwgombranche komt naar voren dat een aanpak waarin een aantal beleidsmaatregelen gecombineerd worden de voorkeur heeft. Eventueel kunnen daar, bijvoorbeeld bij de herziening van de SUP, ook maatregelen vanuit de SUP aan toegevoegd worden.

Bron: Onderzoek kauwgomvervuiling

Zelf actie ondernemen

Voor verandering is actie nodig. Gelukkig is dat niet moeilijk.

Actiepunten

• Blijf op de hoogte via onze whatsapp community.
• Neem contact op met de gemeente of betreffende instantie (zoals NS) met het verzoek om een locatie schoon te maken.

Waarom belandt kauwgom op straat

Interessant om te weten is dat vervuilers zelf kauwgom ook vies vinden om aan te raken. Dat is namelijk één van de redenen waarom mensen het uitspugen, in plaats van in de prullenbak gooien. Lees hieronder de redenen uit het onderzoek van Schuttelaar & Partners.

Welke redenen mensen hebben voor hun gedrag is vaak niet tot één enkele oorzaak te herleiden. En mensen vertonen ook niet altijd hetzelfde gedrag: vrijwel iedereen geeft toe ooit wel eens kauwgom op de grond te gooien of gegooid te hebben. Ook als men dat over het algemeen niet doet. De context is een bepalende factor voor het gedrag dat iemand vertoont. In onderzoek naar de aanleiding voor mensen om kauwgom niet in de prullenbak te gooien, worden de volgende redenen vaak genoemd:

• Immediate Disposal Urge – oftewel de ‘ieuw’ factor. Men wil de kauwgom meteen kwijt, liefst zonder deze met de handen aan te raken. • Kauwgomafval wordt niet gezien als problematisch: een enkele kauwgom is klein en onbeduidend8. Het voelt dus niet als iets ergs om te doen. • Normperceptie: men weet wel dat het niet mag, maar anderen (lijken) het ook te doen. Hierop aansluitend: schoon houdt schoon / of vuil trekt vuil aan. • Aanwezigheid en vormgeving van afvalbakken. Een grote afstand tot de afvalbak, een weinig opvallende afvalbak of een moeilijk bereikbare opening zijn drempels. • Gezelschap: de norm van de groep is belangrijk. Of het ‘stoer’ of juist niet stoer is in de ogen van degene met wie de kauwgomkauwer is.

Bron: Onderzoek kauwgomvervuiling

Onderzoek in opdracht van Den Haag

De Tweede Kamer doet in opdracht van het CDA onderzoek naar kauwgomvervuiling in Nederland.

Met de implementatie van de Europese Single Use Plastics (SUP) richtlijn wordt producentenverantwoordelijkheid geïntroduceerd voor een aantal productcategorieën die vaak in marien zwerfafval terecht komen. Kauwgom wordt in deze richtlijn niet geadresseerd, terwijl dit wel een grote (en lastig op te ruimen) component is. Hoewel kauwgom in gewicht en volume maar een klein deel uitmaakt van het totale zwerfafval, vormt kauwgom (samen met sigarettenpeuken) wel een significant deel (13%) van de categorie ‘klein en organisch zwerfafval’, blijkt uit de jaarlijkse monitor zwerfafval van Rijkswaterstaat1. Kauwgom blijft lang liggen (20 tot 100 jaar), ziet er zeer onverzorgd uit en kost veel om weg te halen. Het is daarmee een grote ergernis, een kostenpost én een plastic die niet in het milieu hoort.

In de Tweede Kamer wordt dan ook regelmatig gevraagd of voor kauwgom producentenverantwoordelijkheid geïntroduceerd kan worden. De directe aanleiding voor dit onderzoek naar de mogelijke beleidsmaatregelen om vervuiling door kauwgom aan te pakken, zijn de vragen van de CDA-fractie door dhr. Von Martels tijdens de behandeling van de Implementatiewet wijziging EU-kaderrichtlijn afvalstoffen op 31 oktober 2019 en het AO Circulaire Economie op 13 november 2019. Naar aanleiding daarvan, heeft de staatsecretaris de Kamer toegezegd de verschillende beleidsopties te onderzoeken om kauwgomvervuiling tegen te gaan, met dit rapport als resultaat. Om een antwoord te formuleren op de vraag hoe zwerfafval door kauwgom voorkomen kan worden, vraagt het ministerie ons, Schuttelaar & Partners, het volgende:

1. Welke beleidsopties heeft het rijk om kauwgomvervuiling aan te pakken?
2. Wat is de verwachtte effectiviteit, benodigde investering (financieel en in capaciteit van bijv. gemeenten), draagvlak, voor- en nadelen van iedere beleidsoptie?
3. Wat zijn de randvoorwaarden en stappen om de meest kansrijke beleidsopties succesvol te implementeren?

Bron: Onderzoek kauwgomvervuiling